Sejarah Form ② - Bab 02

Bab 2 - Kekayaan Hasil Bumi Mendorong Campur Tangan British.

1. Dasar campur tangan British bermaksud penglibatan British secara langsung dalam pentadbiran di negeri-negeri Melayu selepas tahun 1874.(1874年之前是Dasar tidak campur tangan)

Hubungan NNS dengan NNM (Negeri-negeri Melayu)
-NNS = pelabuhan entrepot
-NNS melabur modal dalam perlombongan bijih timah di Larut, Sungai Ujong, Lukut dan Klang.

Faktor campur tangan British di NNM:-
i) Kekayaan hasil bumi-NNM kaya dengan bijih timah, emas, bijih besi dan arang batu.-British bimbang NNM akan jatuh ke tangan kuasa Barat yang lain.

ii) Revolusi Perindustrian.
-British memerlukan bijih timah untuk perusahaan mengetin makanan.
-British mahu menguasai NNM yang kaya dengan bijih timah untuk:
*mendapatkan bekalan bijih timah yang berterusan
*menjadikan tempat memasarkan hasil keluaran kilang mereka.

iii) Pembukaan Terusan Suez dan penciptaan kapal wap.
-Terusan Suez memendekkan jarak perjalanan
-Kapal wap mempercepat perjalanan + membawa muatan yang lebih banyak.

iv) Bimbang campur tangan kuasa Eropah yang lain.
-Kemaraan kuasa Eropah lain di Asia Tenggara membimbangkan British.
*Belanda - Hindia Timur (Indonesia)
*Perancis - IndoChina
*Sepanyol - Filipina

v) Pertukaran kerajaan
-Pada tahun 1873, Parti Liberal --> Parti Konservatif
-Parti Konservatif melaksanakan dasar capur tangan di NNM.

vi) Desakan pedagang di NNS.
-Menjelang kurun ke-19, huru-hara sering berlaku di NNM akibat pertelingkahan pembesar dan pergaduhan kongsi gelap Cina.
-Keadaan huru-hara merugikan perdagangan saudagar di NNS.
-Mereka mendesak supaya kerajaan British campur tangan dan memelihara kepentingan mereka.

Perak
-Perang Larut
1. Bijih timah banyak terdapat di Kelian Pauh & Kelian Bharu.
2. Long Jaafar membawa masuk buruh Cina untuk memajukan lombong bijih timah.
3. Kemasukan buruh Cina secara beramai-ramai mencetuskan pergaduhan sesama mereka kerana kebanyakan mereka menganggotai kumpulan kongsi gelap iaitu:
a) Hai San
b) Ghee Hin
4. Pergaduhan kongsi gelap ini mencetuskan Perang Larut.
5. Menteri Larut, Ngah Ibrahim, melantik Kapten Speedy iaitu Timbalan Pesuruhjaya Polis NNS untuk membantu menamatkan kekacauan tersebut.
-Perang saudara
1. Rebutan takhta di kalangan kerabat diraja berlaku akibat sistem pewarisan takhta negeri tidak dipatuhi sepenuhnya.


2. Sultan Ali 死后, Raja Ismail (Raja Bendahara) 被选做sultan. 本来应该是 Raja Abdullah(Raja Muda) 做的。

3. Raja Yusuf 以前当过Raja Hilir,照理说也有资格当sultan,可是因为不受欢迎所以没当上。

4. Raja Abdullah不爽Raja Ismail 做sultan.

5. Raja Abdullah 的支持者:
a) Dato Maharajalela
b) Dato Sagor

6. Raja Abdullah meminta bantuan British untuk menamatkan huru-hara di Perak serta mengiktiraf beliau sebagai sultan.
7. Andrew Clarke, Gabenor NNS memanggil pembesar-pembesar Melayu dan pemimpin-pemimpin kongsi gelap Cina untuk berunding di Pulau Pangkor.
8. Hasil daripada rundingan tersebut, Perjanjian Pangkor ditandatangani pada 20 Januari 1874.

Antara syarat-syarat Perjanjian Pangkor ialah:
a) Raja Abdullah diiktiraf sebagai Sultan Perak
b) Raja Ismail diakui sebagai Raja Muda.
c) Sultan Perak dikehendaki menerima seorang Residen British
d) Residen berkuasa penuh ke atas pungutan cukai di Perak.
e) Residen, Penolong Residen, sultan dan pembesar dibayar gaji daripada pungutan hasil mahsul Perak.
f) Ngah Ibrahim kekal sebagai Menteri Larut dan menerima seorang Penolong Residen.
g) Menteri Larut bertanggungjawab membiayai segala urusan mengembalikan keamanan di Perak.

9. Perjanjian Pangkor 1874 menandakan bermulanya penguasaan British secara langsung dalam pentadbiran dan ekonomi negeri Perak.

Selangor
1. Pada tahun 1857, Sultan Abdul Samad yang berkuasa di daerah Langat ditabalkan sebagai Sultan Selangor.
2. Semasa pemerintahan baginda, Perang Klang telah meletus.
Kesan =campur tangan British

a) Daerah Klang -> Kaya dengan bijih timah (di bawah kuasa Raja Sulaiman)
b) Apabila Raja Sulaiman mangkat, daerah Klang diserahkan kepada Raja Abdullah.
c) Raja Mahadi (putera Raja Sulaiman) tidak puas hati terhadap penyerahan daerah Klang kepada Raja Abdullah.
(意思就是说本来Klang 是属于Raja Mahadi 的爸爸Raja Sulaiman的,可是他爸爸死后,Klang却不是他的.于是他就不爽)

3. Raja Abdullah memajukan kegiatan perlombongan di daerah Klang.
a) Buruh Cina dibawa masuk untuk mengerjakan lombong.
b) Lombong bijih timah dibuka di Kuala Lumpur dan Ampang.
c) Menjelang tahun 1860, daerah Klang berkembang menjadi pusat pengeluaran bijih timah yang maju.
(Raja Abdullah 发展Klang, Klang 变得很有钱.于是Raja Mahadi 就更不爽了,因为那些应该属于他)

4. Kekayaan Klang telah menjadi rebutan pembesar di Selangor dan mencetuskan Perang Klang.
Kesan: menjejaskan perdagangan di Selangor
Keadaan ini bertambah buruk apabila pelombong Cina terlibat.

5. Sultan Abdul Samad叫他的女婿 Tengku Kudin(Tengku Dhiauddin) 结束Perang Klang.
6. Tengku Kudin不被接受, 因为他bukan anak negeri Selangor.
7. 于是他找British帮忙.
8. 过后British 就一直要campur tangan di Selangor.
9. 两件事情让British有借口menempatkan Residen di Selangor:
a) Sebuah kapal dagang British dirompak
b) Rumah api di Tanjung Rachado diserang
10. Residen = J.G. Davidson
11. Penolong= Frank Swettenham
Negeri Sembilan1. Dato' Kelana Syed Abdul Rahman 和 Dato' Bandar Kulop Tunggal 争 Sungai　Linggi， 因为在Sungai Linggi抽税，可以赚很多钱。
2. Dato' Kelana 很担心，因为 Dato' Bandar 有支持者：
a) penduduk tempatan
b) Pelombong-pelombong Cina

3. Dato' Kelana telah meminta bantuan British.他跟British签perjanjian.
i. British mengiktiraf Dato' Kelana sebagai pemerintah di daerah Sungai Ujong.
ii. British mempunyai kuasa penuh ke atas cukai di Sungai Linggi.
iii. Dato' Kelana menerima P.J. Murray sebagai Residen British di daerah Sungai Ujong.
4. Dato' Bandar不承认那个合约,他反对British在Sungai Linggi抽税
5. Dato' Bandar dibuang negeri ke Singapura.
6. British kemudian menguasai daerah Rembau, Jelebu, dan Seri Menanti dengan menempatkan pegawai yang bergelar Majistret dan Pemungut Hasil.
a) Majistret dan Pemungut Hasil ialah pegawai British yang dilantik untuk memungut cukai dan menguatkuasakan undang-undang British.
b) Jawatan ini kemudian ditukarkan kepada Pegawai Daerah pada tahun 1896.

7. Pada tahun 1895, semua daerah ini disatukan dalam persekutuan yang dinamakan Negeri Sembilan.
a) Tunku Muhammad ibni Yamtuan Antah, Yamtuan Seri Menanti, ditabalkan sebagai Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama.
b) Baginda dan semua pembesar terpaksa menerima Martin Lister sebagai Residen British di Negeri Sembilan.

P.J Murray是Sungai Ujong的第一个Residen
而Martin Lister是在Negeri Sembilan的第一个Residen
考试时不要搞乱
他可能问你"Residen yang pertama blabla" ,可是你要看地方.

-Perak的Raja Abdullah,
-Selangor的Tengku Kudin,
-Negeri Sembilan的Dato' Kelana,
都是Meminta bantuan British.
考试很喜欢问这三个人的共同点.
Pahang1. British cuba menguasai Pahang untuk mengelakkan kuasa Eropah lain bertapak di Negeri-Negeri Melayu. b) British juga mahu mengeksploitasi kekayaan hasil hutan negeri Pahang.
2. Sultan Ahmad berusaha mengelakkan negeri Pahang dikuasai oleh British.
b) Baginda mencontohi tindakan Sultan Abu Bakar (Sultan Johor) memajukan negeri Pahang. c) Baginda membawa masuk pelabur-pelabur Eropah ke negeri Pahang.
3. Langkah Sultan Ahmad membawa masuk pelabur Eropah di Pahang tidak disenangi oleh British.
4. British berusaha mencari alasan untuk menguasai Pahang a) Pada tahun 1886, Frank Swettenham dan Frederick Weld, Gabenor NNS memujuk Sultan Ahmad menerima Residen British tetapi gagal. b) Pada tahun 1887, British mendapatkan bantuan Sultan Abu Bakar untuk memujuk Sultan Ahmad supaya menerima pengaruh British. c) Atas nasihat Sultan Abu Bakar, Sultan Ahmad menerima Hugh Clifford sebagai wakil British di Pahang. [Tugas Wakil British = mengurus dan melindungi rakyat British di negeri lain] d) Pada tahun 1888, seorang warganegara British berbangsa Cina [Go Hui] ditemui mati berhampiran istana Sultan Ahmad. e) British menggunakan peristiwa tersebut untuk mendesak Sultan Ahmad supaya menerima Residen British dengan alasan baginda tidak mampu mengawal keselamatan dan ketenteraman di Pahang.
5. Berikutan peristiwa 1888, Sultan Ahmad terpaksa menerima J.P.Rodger sebagai Residen British yang pertama di Pahang.
Residen menggugat kuasa sultan dan pembesar
1. Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang=negeri naungan British
2. Residen 的工作本来应该是 menasihati sultan dalam semua hal pentadbiran kecuali yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat Melayu.
3. 可是他们变得太过分。
a) Residen memaksa sultan dan pembesar menerima nasihat
b) Sultan dan pembesar kehilangan kuasa kerana semua urusan pentadbiran negeri diambil alih oleh Residen British
c) Residen mengambil alih kuasa dan hak memungut cukai melalui Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil.
d) Residen mencampuri adat istiadat dengan menghapuskan amalan perhambaan

NNMB
Kelemahan Sistem Residen:
a) Residen tidak diberi garis panduan yang jelas untuk menjalankan tugas.
b) Residen melampaui batas dan menjadi terlalu berkuasa.
c) Pentadbiran di setiap negeri tidak seragam

3. Pada tahun 1896, keempat-empat negeri tersebut disatukan dalam Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (Persekutuan 1896)

4. Faktor-faktor pembentukan NNMB
a) Menjimatkan kos pentadbiran
b) Memajukan sistem perhubungan
c) Mengukuhkan kekuatan dan pertahanan ketenteraan
d) Mengatasi masalah kewangan Pahang

Antara syarat-syarat Perjanjian Persekutuan 12 Jun 1895
a) Raja-raja bersetuju menggabungkan negeri mereka menjadi sebuah persekutuan yang akan dikenal sebagai NNMB.
b) Raja-raja bersetuju menerima seorang pegawai British sebagai Residen Jeneral
c) Raja-raja bersetuju mengikut nasihat Residen Jeneral dalam semua hal kecuali yang berkaitan dengan agama Islam dan adat orang Melayu.
d) Raja-raja bersetuju membantu negeri-negeri yang memerlukan bantuan
e) Residen Jeneral bertanggungjawab kepada Gabenor NNS.
f) Gabenor NNS= Pesuruhjaya Tinggi NNMB.

Pembentukan Persekutuan mencabar kewibawaan sultan.
a) Kuasa pentadbiran dipegang oleh Residen Jeneral.
b) Urusan kewangan dan cukai eksport dikuasai oleh Residen Jeneral.
c) Jabatan -jabatan kerajaan yang diketuai oleh pegawai British ditubuhkan oleh kerajaan pusat.
Antara jabatan-jabatan tersebut ialah:
i. Jabatan Kehakiman.
ii. Jabatan Kewangan.
iii. Jabatan Perhubungan dan Perkhidmatan Awam.
d) Sultan dikehendaki menurut nasihat Residen Jeneral dalam semua hal kecuali yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat orang Melayu.
e) Kuasa sultan dan Majlis Mesyuarat Negeri diambil alih oleh Residen Jeneral.

Perubahan ini menimbulkan rasa tidak puas hati sultan-sultan.

Pada tahun 1897, British menubuhkan Durbar (Persidangan Raja-raja Melayu) untuk mengatasi masalah bantahan Raja-raja Melayu.
Ahli-ahli Durbar =
a) Pesuruhjaya Tinggi British
b) Raja-raja Melayu
c) Residen Jeneral
d) Empat orang Residen British
6) Persidangan-persidangan Durbar:
a) Durbar pertama di Kuala Kangsar pada tahun 1897.
b) Durbar kedua di Kuala Lumpur pada tahun 1903.

Dalam Durbar kedua, Sultan Perak iaitu Sultan Idris telah menyuarakan beberapa kritikan.
a) Baginda mengkritik pemusatan kuasa di tangan Residen Jeneral.
b) Baginda mendesak agar kuasa Raja-raja Melayu dikembalikan.
c) Baginda mendesak agar bilangan pegawai Melayu dalam perkhidmatan kerajaan ditambah dan dilantik ke jawatan yang lebih tinggi.
d) Bahasa Melayu menjadi bahasa rasmi

Hasil daripada desakan baginda:
a) Durbar 换成 Majlis Mesyuarat Persekutuan
b) Residen Jeneral换成Ketua Setiausaha.
c) Kerajaan British juga bersetuju menyerahkan semula kuasa pentadbiran kepada Majlis Mesyuarat Negeri.